Ẩn sâu trong mỗi trang sách Bắt Trẻ Đồng Xanh là biết bao suy tư và cảm xúc. Một cậu thanh niên lêu lổng, rớt tới 4 môn học và còn bị đuổi khỏi trường nhưng trong con người cậu hiện hữu nhiều khía cạnh đạo đức tốt đẹp khác.
Thực sự mình cũng khá băn khoăn khi đặt mua Bắt Trẻ Đồng Xanh vì có khá nhiều tranh cãi xung quanh cuốn sách này. Cuốn sách bị cấm ở hàng loạt thư viện tại Mỹ, bị nhiều phụ huynh phản đối khi sách được dùng trong giảng dạy văn học, nhiều giáo viên bị sa thải vì cố tình giao cho học sinh nghiên cứu tác phẩm này. Tuy nhiên, mình cũng biết rằng ẩn chứa đằng sau những ngôn từ ngông cuồng, chửi bậy là những giá trị nhân văn sâu sắc mà tác giả muốn gửi gắm. Và quan trọng, cuốn sách cũng có giá bìa không quá đắt nên mình quyết định tậu một em để tìm hiểu. Bạn cùng mình review về cuốn sách nhiều tranh cãi Bắt Trẻ Đồng Xanh này nhé.
Ấn tượng đầu tiên về Bắt Trẻ Đồng Xanh
Phải nói ấn tượng đầu tiên với mình là bìa sách. Thiết kế rất đơn giản, độc nhất một màu xanh, nội dung chỉ gồm tiêu đề và tên tác giả. Tên tác phẩm không được viết hoa, thậm chí cả một chữ đầu dòng. Mình cảm thấy rất mới lạ, rất phóng thoáng, phá cách và một chút gì ngỗ ngược. Rất phù hợp với nội dung cuốn sách.
Ý nghĩa nhan đề
Ví dụ khi bạn đọc tựa Tuổi Trẻ Đáng Giá Bao Nhiêu? thì có thể hiểu cuốn sách hướng đến đối tượng độc giả trẻ, nói về tuổi trẻ… Nhưng với nhan đề Bắt Trẻ Đồng Xanh, bạn ắt hẳn sẽ khó mà phán đoán, hình dung được chủ đề hay nội dung mà tác phẩm hướng đến. Bắt Trẻ Đồng Xanh không gợi ý liên hệ được với bất cứ hình ảnh nào.
Mình cũng phải đọc cuốn sách đến hai lần mới có thể tạm hiểu ẩn ý nhan đề Bắt Trẻ Đồng Xanh thể hiện ước mơ của Holden Caulfield, về một nơi “bọn con nít chơi trên cánh đồng khổng lồ vào buổi chiều, trong đám lúa mạch. Có đến nghìn đứa trẻ mà xung quanh không có lấy một người lớn nào, ngoài anh. Còn anh thì đứng tận rìa vách đá trên vực thẳm, và việc của anh là luôn sẵn sàng tóm lấy bọn trẻ để chúng không lăn tõm xuống vực”. Ước mơ về một chốn yên bình xanh ngát, nơi không có sự hiện diện của sự giả dối, lường gạt…., nơi chỉ có sự hồn nhiên, vô tư của con người như chính chúng ta đã từng khi còn bé.
Có thể bạn quan tâm:
- Giết Con Chim Nhại – Nhân quyền-Nhân đạo-Nhân văn
- Chiến Binh Cầu Vồng – Khi giáo dục là cội nguồn hạnh phúc
Bắt Trẻ Đồng Xanh – Danh tác bị ruồng bỏ
Vì sao lại như vậy? Vì ngay từ khi xuất bản, tác phẩm đã làm dấy lên nhiều cuộc tranh cãi do nội dung nhạy cảm được đề cập trong tác phẩm và câu từ trần trụi được sử dụng. Quyển sách dầy đặc tiếng lóng, từ chửi bậy, thể hiện tâm lý bi quan, chán chường, bất mãn xã hội của một người trẻ lạc lối.
Từ những dòng đầu tiên, nhân vật Holden Caulfield đã xuất hiện là một cậu thanh niên lêu lổng, bất cần, với con mắt nhìn đời đầy tiêu cực, thách thức. Thực sự với mình cũng khá khó nuốt trôi vì mình luôn thích những gì tích cực, lạc quan và cổ vũ cuộc sống. Mình đã cố gắng trấn tĩnh bản thân, xem qua các bài review của các bạn đọc trước để cảm nhận và có động lực tiếp tục khám phá những giá trị nhân văn ẩn dấu sau cuốn sách.
Và đúng như vậy, Bắt Trẻ Đồng Xanh càng đọc về sau càng lôi cuốn. Nếu chúng ta chỉ chăm chăm vào câu chữ, khó chịu với những lời lẽ ngông cuồng thì cuốn sách đúng là bỏ đi. Nhưng nếu độc giả có thể nhìn Holden Caulfield bằng đôi mắt bao dung như đối xử với đứa con đang tuổi vị thành niên nhiều rối rắm của mình, thì phía sau những xù xì bên ngoài, Bắt Trẻ Đồng Xanh lột tả chính xác tâm lý hỗn loạn, lạc lõng của người trẻ, chạm đến góc tối nhất trong quãng thời gian thanh xuân của mỗi người. Tuổi trẻ ai chưa từng có những khoảnh khắc chênh vênh, vô định. Ai chưa từng sôi nổi, tràn đầy sức sống muốn làm những điều lớn lao, nhưng cũng rất dễ rơi vào trạng thái bi quan, tuyệt vọng. Holden Caulfield chính là một đai diện điển hình như vậy, cho tuổi trẻ ngông nghênh, tràn đầy mâu thuẫn và thù địch. Nhưng trên tất cả, sâu thẳm trong tâm hồn cậu vẫn là một trái tim nhân hậu, ấm nóng yêu thương.
Bắt Trẻ Đồng Xanh phản ánh một xã hội trần trụi, thực dụng
Qua lời kể của Holden, bạn có thể phần nào tái hiện được thực trạng xã hội nước Mỹ những năm giữa thế kỷ 20. Một xã hội phân biệt giàu nghèo, khi đa số những ông thầy sẽ cúi rạp người bắt tay niềm nở với những phụ huynh giàu có và tỏ vẻ không quan tâm với những phụ huynh nghèo khó. Một xã hội dối trá và lừa bịp khi nhà trường cậu theo học cho học sinh nội trú ăn món bít tết vào tối thứ bảy, để khi phụ huynh vào thăm con vào chủ nhật họ sẽ nghĩ rằng con mình luôn được ăn ngon như thế.
Một xã hội luôn làm ra vẻ bộ tịch “Thằng cha lính thủy và tôi bảo nhau rằng chúng tôi sung sướng được gặp nhau. Điều ấy luôn luôn làm tôi chết được. Tôi luôn luôn phải nói ‘sung sướng được gặp anh’ với những người mà tôi chẳng sung sướng chút nào khi thấy họ. Tuy nhiên nếu bạn muốn sống, bạn phải nói những thứ ấy“. Và một xã hội mà những câu chửi bậy thô tục được viết tràn lan cả ở trường học mà theo Holden nói “Nếu bạn có một triệu năm để làm đi nữa, bạn cũng không thể nào chùi sạch dù chỉ một nửa số câu “Đù má” trên thế giới, thật vô phương“.
Có lẻ việc khắc họa chân thực xã hội Mỹ như trên khiến “Bắt trẻ đồng xanh” liên tục bị độc giả chỉ trích cho đến khi khẳng định được giá trị vượt thời gian của mình.
Holden Caulfield – Ngông cuồng, nổi loạn nhưng lạc lõng và trái tim yếu mềm, ấm áp
Nhìn từ bên ngoài để đánh giá, Holden Caulfield đúng là một thanh niên ngông cuồng và vô giáo dục khi chỉ mới 17 tuổi cậu đã hút thuốc, đi bar và tìm cách uống rượu nhưng bất thành. Cậu rớt 4/5 môn học. Và đây là lần thứ tư cậu bị đuổi học chứ không phải là lần đầu. Cậu chửi thề liên tục, nhìn đời bằng con mắt xem thường và đôi lúc cũng nghĩ đến tình dục, nhưng thực ra khi có cơ hội cậu lại khước từ và chỉ ngồi nói chuyện.
Nếu bạn nhìn thật chậm và kỹ, Holden Caulfield là một cậu bé có tâm hồn nhạy cảm, trái tim yếu mềm. Có lẻ vì thế, trong một xã hội “làm bộ làm tịch” này, Holden Caulfield chán ghét tất thảy mọi thứ và cố tạo ra cho mình một vỏ bọc ngang tàng, nổi loạn, xấu xí. Holden toàn nói điều xấu về những người bạn của cậu nhưng ngược lại cậu luôn bên cạnh họ. Cậu yêu thích đọc sách-thứ có thể là phương thức tốt nhất xoa diu trái tim mềm yếu, mơ mộng của cậu “thứ thực sự hạ gục tôi là một cuốn sách mà sau khi bạn đọc xong bạn mong muốn tác giả đã viết nên cuốn sách ấy là một người bạn của mình và bạn có thể gọi cho ông ấy bất cứ lúc nào bạn muốn”. Cậu đối xử tử tế với với các xơ, giúp lòng đóng góp cho công việc thiện nguyện của họ.Cậu yêu quý đứa em gái bé nhỏ Phoebe của mình. Cậu chỉ tìm đến Phoebe để tâm sự và chơi đùa với nó vì cậu cảm thấy yên bình và vui vẻ khi ở cạnh em gái. Cậu đã lên kế hoạch về việc bỏ đi thật xa và dự định về những gì làm sau đó. Nhưng Phoebe đã ngăn những bước chân trốn chạy của Holden lại, vì thực ra dù cậu có đi đâu đi nữa thì cuộc sống vẫn vậy, nhưng chính nơi này không chỉ có những điều tồi tệ đâu, còn có gia đình và những người sống với nhau bằng tình cảm chân thành.
Lời kết
Có một trích đoạn mà mình cảm thấy khá tâm đắc:
“Tuy vậy cái điều hay nhất trong viện bảo tàng ấy là mọi sự luôn luôn ở chỗ cũ. Không ai xê dịch. Bạn có thể đến đấy một trăm ngàn bận, và người Eskimo vẫn còn vừa mới câu được hai con cá, những con chim vẫn đang bay về Nam, những con nai vẫn còn uống nước và con mẹ da đỏ ở trần cũng đang dệt mền. Không ai đổi khác cả. Cái độc nhất đổi khác là bạn. Không phải bạn già hay gì cả. Không hẳn thế. Bạn chỉ khác đi, thế thôi.
Mọi sự vật, sự việc đều là như vậy nhưng chỉ có con người là thay đổi theo thời gian. Sự thay đổi đó chắc hẳn sẽ làm cuộc sống ta dịch chuyển và đôi khi sẽ đưa ta đến những chân trời mới.
Sau cuộc hành trình “bỏ học đi bụi”, trải qua trận ốm nặng bởi cơn mưa rào tuổi trẻ, Holden Caulfield rồi cũng trở lại với cuộc sống thường ngày. Trái ngược những dữ dội ở phần đầu quyển sách, đọng lại cuối cuốn sách là dư vị ngọt ngào, nhẹ nhõm. Đó cũng là điều tuyệt vời nhất của tuổi trẻ khi luôn có thể bắt đầu lại từ đầu. Tuổi trẻ là cánh đồng xanh mát bất tận mà ai cũng có thể thỏa sức vẫy vùng, có thể ngã và đứng dậy bất cứ lúc nào.
Thiết nghĩ, mỗi cuốn sách đều chạm đến trái tim người đọc ở một góc cạnh nào đó. Bắt Trẻ Đồng Xanh là một cuốn sách mới lạ, đầy tính mâu thuẫn, cũng đầy giá trị nhân văn. Nếu bạn yêu thích hoặc muốn tự mình cảm nhận, đừng ngần ngại đặt mua ngay một cuốn nhé.
