Đôi lúc mệt mỏi, mình ngồi ngắm nhìn lại những cuốn sách đã đọc có cảm giác thật thân thương và nhẹ nhàng. Chúng nằm im lặng trên kệ nhưng lại thân thiết như những người bạn. Bởi vậy tự dưng nghĩ đến việc phải bảo quản thật tốt những cuốn sách nên mình viết bài này. Hy vọng những mẹo bảo quản sách mình tìm hiểu và áp dụng dưới đây cũng sẽ hữu ích nếu bạn quan tâm.
1. Cách bảo quản sách tốt nhất là bọc sách lại
Giống như là lúc đi học, chúng ta cũng thường bọc lại tập vở để giữ gìn cẩn thận thì sách cũng thế. Phòng bệnh tốt hơn là chữa bệnh, chú trọng giữ gìn sách ngay từ đầu sẽ dễ dàng hơn là sửa lại những cuốn sách đã bị hư.
Việc bọc sách không hề tốn thời gian lại giúp bảo quản cuốn sách cứng cáp hơn, tránh ẩm mốc hoặc rách nát. Mình khuyến khích dùng bọc sách trong nilon để vẫn thấy được bìa cuốn sách nhé.
Bạn có thể nhờ nhân viên ở nhà sách bọc giúp khi thanh toán; hoặc đặt mua gói Bookcare trên Kênh mua sắm Tiki (nếu bạn mua sách online) để bảo quản sách tốt nhất.
2. Để sách nơi khô ráo, thoáng mát
Sách làm từ giấy, mà giấy thì kỵ nhất 3 thứ: Nước – Lửa – Ẩm.
Vì vậy, sách cần được đặt ở nơi đảm bảo những điều kiện sau:
- Khô ráo, sạch sẽ, và thoáng mát.
- Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vì sẽ làm bạc màu và giòn sách.
- Không nên để sách dưới nền nhà để tránh hơi ẩm hoặc các tác động khác.
3. Giữ gìn gáy sách cẩn thận
Những người yêu sách thường sẽ không bao giờ mở sách với một góc 180 độ. Điều đó có thể làm gáy sách dễ bị bung keo, các trang sách dễ bị rơi rụng. Phần bìa cũng như gáy sách sẽ xuất hiện các nếp gấp, gãy, sách bị cong vênh.
Chính vì vậy chúng ta không nên mở sách quá 120 độ. Đặc biệt là những cuốn sách mới thì càng cần phải hạn chế.
4. Sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp sau khi sử dụng sách
Nhiều bạn có thói quen sau khi đọc sách xong thì vứt bừa bãi lên giường, bàn làm việc, ghế sofa,… Điều này rất dễ làm sách bị rách, quấn mép, cong bìa,… Do đó, để hạn chế trường hợp này, sau khi sử dụng sách xong bạn hãy sắp xếp chúng gọn gàng lên kệ, giá sách để sách luôn phẳng phiu như mới.
Lưu ý: Bạn không nên xếp sách quá sát nhau, sách sẽ dễ bị rách, nhàu nát hoặc trầy xước.
5. Sắp xếp sách dựa vào kích cỡ sách
Nguyên tắc bảo quản sách: Sách khổ to: Đặt nằm – Sách khổ nhỏ: Xếp đứng.
Đối với sách khổ lớn có trọng lượng lớn, đừng xếp đứng chúng vì toàn bộ trọng lượng bị dồn xuống có thể gây hư hại cho chân sách, thay vào đó, bạn hãy để chúng nằm ngang trên kệ.
Còn với những cuốn sách khổ nhỏ, bạn có thể xếp đứng chúng thoải mái, tuy nhiên, nên kẹp giữa các cuốn sách dù là khổ nào 1 miếng bìa cứng để chống ẩm và giữ form cho sách.
6. Thường xuyên dọn sạch bụi cho sách và kệ sách
Để bảo quản sách tốt, chúng ta nên có kệ sách. Kệ sách thì mình khuyến khích các bạn chọn những loại kệ từ gỗ có độ cứng, khả năng hút ẩm tốt để mối mọt không dễ tấn công. Tránh chọn những kệ sách có chất liệu bằng gỗ thông, gỗ ép vì loại gỗ này rất dễ bị mối mọt phá hỏng. Tuyệt đối không nên chọn kệ sách xây bằng xi măng hay kim loại vì khả năng hút ẩm kém, dễ khiến sách bị ẩm. Để chống mối mọt, bạn có thể treo một túi nhỏ chứa long não nhỏ ở kệ sách. Mùi của long não sẽ khiến cho lũ gián và côn trùng tránh xa tủ ngay.
Sau đó, bạn thường xuyên lau chùi bụi bẩn ở cả sách và kệ sách nữa để tránh vết ố vàng trên sách. Động tác này nên làm thường xuyên khoảng 2-3 tháng/ lần.
7. Cách xử lý sách bị nấm mốc và côn trùng
Nếu chẳng may sách của bạn bị nấm mốc hoặc côn trùng phá hoại, bạn có thể tham khảo và xử lý bằng những cách sau:
- Nếu sách bị nấm mốc thì hãy nhẹ nhàng loại bỏ bằng cách chà cuốn sách với miếng vải khô rồi phơi dưới ánh nắng mặt trời khoảng 45 phút.
- Nếu kệ sách xuất hiện côn trùng như gián, kiến, mối mọt,… thì bạn dùng túi long não treo trên tủ, kệ sách. Lũ côn trùng đáng ghét sẽ lặp tức tránh xa.
- Nếu phát hiện sách có bọ thì hãy rũ sách để rơi hết bọ rồi mang sách phơi dưới ánh nắng gắt.
- Nếu sách bị mối mọt phá hoại nặng thì nên đốt để hạn chế lây lan sang những cuốn sách khác.
Trên đây là một số cách bảo quản sách đơn giản. Mọi người nên lưu ý từ những cách thức nhỏ nhất để giữ được những cuốn sách lâu nhất.
